Problemy ze wzrokiem dotyczą bardzo wielu ludzi. Najpowszechniejszym rozwiązaniem jest korekta wzroku za pomocą odpowiednio dobranych okularów. Okulary w bardzo wielu sytuacjach mogą stać się niewygodnym rozwiązaniem, szczególnie dla osób aktywnych. Dlatego warto skorzystać z stosunkowo nowatorskiego rozwiązania, jakim są soczewki kontaktowe.
Istnieje wiele rodzajów soczewek, dlatego wybór najlepszego dla siebie wariantu nie jest łatwy. Od czego jednak powinniśmy zacząć?
Osoby skarżące się na problemy ze wzrokiem najczęściej otrzymują od okulistów rekomendacje związane z doborem odpowiednich okularów korekcyjnych. W zależności od tego, z jak dużą wadą mamy do czynienia, dobieramy w tym celu dedykowane dla nas szkła z oprawką.
Alternatywą dla okularów jest zakup soczewek kontaktowych, które przede wszystkim zyskują popularność wśród osób młodych. Są one praktycznie niewidoczne, dzięki czemu osoby postronne w żaden sposób nie są w stanie stwierdzić, że mają do czynienia z osobą z wadą wzroku.
Materiał wykonania soczewki kontaktowej
W zależności od wariantu soczewki możemy mieć do czynienia z inną jej strukturą wynikającą z zastosowania różnego rodzaju materiału. I tak:
- szkło organiczne (zwane również jako akrylowe), występujące pod chemiczną nazwą polimetakrylanu metylu (PMMA), to przeźroczyste tworzywo sztuczne wykorzystywane w soczewkach twardych, które cechuje się dużą sztywnością, co znacząco ogranicza komfort ich noszenia. Szkła kontaktowe wykonane z tego materiału stosowane są w przypadkach niemożliwości zastosowania szkieł o miękkiej strukturze;
- hydrożel posiada miękką i bardziej komfortową strukturę, odznacza się dużą przepuszczalnością tlenu, jednak mniejszą w porównaniu do soczewek silikonowo-hydrożelowych. W szkłach miękkich wykonanych z hydrożelu znajduje się przynajmniej 50% wody;
Niezależnie od tego, z jakich powodów zdecydowaliśmy się na noszenie soczewek kontaktowych – ze względów zdrowotnych, czysto estetycznych czy też z powodu wymagań dotyczących pracy lub aktywności sportowej – o tym, jaki typ szkieł będziemy nosić, rozstrzyga lekarz okulista lub profesjonalny optometrysta. W zależności od wady wzroku otrzymamy receptę na soczewki toryczne – jeśli cierpimy na astygmatyzm, progresywne do dali i bliży (zalecane szczególnie przy starczowzroczności), ortokorekcyjne albo hybrydowe soczewki korygujące bardzo wysoki astygmatyzm i stożek rogówki.
Pomijając ten ostatni przypadek, w którym mamy do czynienia z poważnymi wadami wzroku, w większości standardowych przypadków krótko- lub dalekowzroczności lekarze dobierają miękkie, gazoprzepuszczalne soczewki silikonowo-hydrożelowe, ewentualnie – choć coraz rzadziej – starszą generację miękkich soczewek hydrożelowych.
Po określeniu wady, dobraniu odpowiedniego rodzaju korekcji i wyborze typu soczewek, należy dostosować do indywidualnych preferencji i możliwości pacjenta tryb ich użytkowania. Tryb noszenia soczewek kontaktowych to wypadkowa kilku czynników: rodzaju i zaawansowania wady wzroku, stanu oczu pacjenta, jego stylu życia, rodzaju podejmowanych aktywności oraz możliwości finansowych.
Najczęściej decyzja pada na dzienne soczewki miesięczne lub soczewki dwutygodniowe – kompromis między bezpieczeństwem i stosunkowo niskimi kosztami użytkowania. Z punktu widzenia higieny, zdrowia i wygody najkorzystniej jednak wypadają dość drogie soczewki jednodniowe. O wiele rzadziej wybiera się kontrowersyjne ze względów zdrowotnych soczewki typu day and night i soczewki do długotrwałego użytkowania – kwartalne czy roczne.
Soczewki kontaktowe to jednak dla wielu osób nie tylko ułatwienie życia i umożliwienie normalnego funkcjonowania w różnorodnych warunkach, ale także ozdoba. Od delikatnie barwionych soczewek korekcyjnych po ozdobne „zerówki” diametralnie zmieniające kolor i wygląd oka – ozdobne soczewki kontaktowe to potężny sektor rynku, którym interesują się nie tylko nastolatki.
Wizyta u specjalisty
Jeżeli decydujemy się na zamianę tradycyjnych okularów korekcyjnych na soczewki kontaktowe, powinniśmy udać się do okulisty, bądź optometrysty, który przeprowadzi niezbędne badania. Umożliwi ono dobranie soczewek pasujących do naszej wady wzroku. Niestety nie wszystkie osoby mogą nosić soczewki kontaktowe. Niektóre choroby wzroku wykluczają taką możliwość (np. zespół suchego oka, cukrzyca typy 2, różne infekcje). Badanie przeprowadzone przez specjalistę pozwala na sprawdzenie ostrości wzroku, zbadanie refrakcji i przedniego odcinka oka, zmierzenie krzywizny rogówki i wydzielania łez. Na podstawie otrzymanych wyników specjalista dobierze nam odpowiednie soczewki, które będą pasować do naszych oczu.
Jeżeli otrzymamy soczewki, konieczna jest wizyta kontrolna, która zweryfikuje, czy szkła są odpowiednio dobrane. Soczewki posiadają określone parametry, które koniecznie muszą być dobrane przez okulistę: promień krzywizny, moc sferyczna, średnica i oś cylindryczna.
Jakie soczewki oferują nam producenci?
Soczewki korekcyjne służą do poprawiania wad wzroku, takich jak: blisko-wzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm, a także starowzroczność. Bisko i dalekowzroczność leczona jest za pomocą soczewek sferycznych, astygmatyzm – za pomocą soczewek tetrycznych, a starczowzroczność inaczej zwana presbiopią – za pomocą soczewek progresywnych (multifocalnych). Producenci oferują soczewki miesięczne, 2-tygodniowe i jednodniowe (w mocach od -12 do +6), a także soczewki kwartalne i roczne (w mocach od -30 do +30). Najczęściej wybierane są soczewki miesięczne, inaczej zwane ciągłymi. Są bardzo wygodne w użytkowaniu, gdyż nie trzeba ich codziennie zmieniać i aplikować. Wymagają jednak stosowania specjalnego płynu do usuwania zanieczyszczeń, powstających na szkłach kontaktowych.
Soczewki jednodniowe (jednorazowe) noszone są tylko w ciągu dnia. Po zdjęciu są wyrzucane. Doskonale sprawdzają się u osób, które mają bardzo wrażliwe oczy. Codzienna wymiana soczewek jest gwarancją wysokiej higieny.
Jeżeli zależy nam wyłącznie na zmianie wyglądu naszego oka, na ciekawym efekcie wizualnym, bądź zasłonięciu jakiegoś uszkodzenia oka powinniśmy poszukiwać wśród soczewek kosmetycznych.
Soczewki miękkie czy twarde?
Soczewki twarde wykonane są ze szkła organicznego, cechuje je duża przepuszczalność tlenu. Są jednak sztywne, co sprawia, że ich noszenie jest niekomfortowe. Popularniejszym i częściej stosowanym rozwiązaniem są soczewki miękkie (hydrożelowe, bądź silikonowo-hydrożelowe). Jeżeli planujemy spać w soczewkach powinniśmy zdecydować się na silikonowo-hydrożelowe szkła kontaktowe, które skutecznie przeciwdziałają powstawaniu infekcji. Soczewki miękkie, jak możemy wywnioskować z samej nazwy, wykonane są z miększych i przyjaźniejszych dla oka materiałów.